Internationale Vrouwendag met Lena en Nelly in de startblokken

dinsdag 8 maart 2022

Op 18 april zal een groot lichtkunstwerk in het hart van de stad Tilburg verschijnen. Het aforisme ‘DE WERELD VAN HEDEN RAAST DOOR IN DADA’S VOETSPOOR’ van Antony Kok, een der ‘founding fathers’ van de internationale kunstbeweging De Stijl, zal tot in lengte van jaren de Tilburgse Spoorzone verlichten. Wie ‘De Stijl’ zegt noemt oprichter Theo van Doesburg, Piet Mondriaan, Gerrit Rietveld en wellicht nog enkele andere heren.

Bij het afscheid van voorman Theo van Doesburg in 1931 waren het echter twee vrouwen die hem als enigen uitgeleide deden. De Tilburgse Lena Milius, zijn muze die in de Zomerstraat 11 woonde en waarvoor Van Doesburg zijn eerste vrouw verliet en haar vriendin Nelly van Doesburg die behalve de artistieke kompaan van Van Doesburg zich na Lena zijn derde echtgenote mocht noemen. Over het afscheid van Van Doesburg schreef Lena Milius aan haar vriend Antony Kok: ‘Ik ben er naar toe gegaan om voorgoed afscheid van Does te nemen én omdat Nelly hem zoo heel gelukkig heeft gemaakt’. Na de oorlog was Lena Milius een belangrijke bron voor historici als ooggetuige van de vroege jaren van De Stijl.

De ode aan Antony Kok in de vorm van het aanstaande lichtkunstwerk zal wellicht duidelijk maken dat de incubatietijd van De Stijl aan het begin van de 20e eeuw in Tilburg heeft plaatsgevonden. Dat op de achtergrond zowel Lena Milius als Nelly van Doesburg een niet te veronachtzamen rol speelden is daarmee nog niet wereldkundig gemaakt. Dat kan anders.

Uit onderzoek blijkt dat van de 824 naar personen vernoemde straatnaamborden in Tilburg er slechts 68 vernoemd zijn naar een vrouw. Inmiddels heeft Tilburg inclusiviteit hoog in het vaandel en de gemeenteraad is van mening dat dit in het straatbeeld terug moet komen. De raad stelt dat straatnamen, en hun uitleg en historische context, het archief van de openbare ruimte zijn en daarmee bijdragen aan het verhaal van onze samenleving en ook van Tilburg. Het college kreeg de opdracht om in samenspraak met de straatnamencommissie naar eigentijdse oplossingen te zoeken voor de keuze van nieuwe straatnamen die moet leiden tot meer diversiteit in het straatbeeld en hierbij te kijken naar het vernoemen van straten naar bijvoorbeeld ‘cultureel diverse heldinnen en helden, vrouwelijke en mannelijke sporters en schrijvers en schrijfsters’.

Omdat vrouwen by far ondervertegenwoordigd zijn in het straatbeeld zou – voordat we aan de heren helden, sporters en schrijvers beginnen – dáár op de eerste plaats de inhaalslag mogen plaatsvinden. Als Tilburg een dezer dagen een kunstwerk krijgt met een verwijzing naar De Stijl mogen de vrouwen van De Stijl misschien meegenomen worden in het streven naar inclusiviteit en kunnen bij de op handen zijnde nieuwbouwprojecten, wellicht een plantsoen, straat of gebouw naar hen vernoemd. De Lena Miliusbrug of de Nelly van Doesburgtoren. We zien er naar uit.

TVDW

Registratie debat over Maison d’Artiste

Registratie debat over Maison d’Artiste

Op woensdagavond 15 november vond een debat plaats over de mogelijke bouwbaarheid van het Maison d’Artiste: ‘Tussen droom en daad…’ in de LocHal Tilburg. Sprekers zijn Mick Eekhout, emeritus hoogleraar TU Delft, architect John Körmeling (Draaiend Huis, D’Ophef...

Lees meer
De Kracht van het Idee

De Kracht van het Idee

Al sinds 2017 beijvert Stichting De NWE Stijl @Tilburg zich om het ontstaan van De Stijl en Dada en de relatie met de stad onder de aandacht te brengen van bewoners en bezoekers van Tilburg. Op 18 april 2022 is een 70 meter lang lichtkunstwerk van een aforisme van...

Lees meer
Video: Jongeren Denderen Door in Dada’s Voetspoor

Video: Jongeren Denderen Door in Dada’s Voetspoor

Uitgaande van het aforisme van Antony Kok, ‘De wereld van heden raast door in Dada’s voetspoor’ dat sinds 2022 als lichtkunstwerk op de luifel bij RAW prijkt, lanceerde De NWE Stijl een project voor leerlingen van o.a. ROC, het Internationaal Schakel College en...

Lees meer